Koning Valentijn

Benjamin zit in 2 havo. Hij is sociaal niet zo handig en heeft geen vrienden.
Zijn broer Valentijn daarentegen komt elke dag thuis met enthousiaste verhalen over hoe geweldig zijn vrienden zijn en wat voor te gekke dingen hij steeds beleeft. Met andere woorden: Benjamin vindt zijn leven niet leuk.
Hij wil net zo populair worden als Valentijn en om dat voor elkaar te krijgen kopieert hij hem in alles: Benjamin is daar waar Valentijn is,
Benjamin doet wat Valentijn doet, 
Benjamin zegt wat Valentijn zegt.
Wat Benjamin niet weet is dat Valentijn ook worstelt met het leven, zij het op een heel andere manier. Wanneer Benjamin Valentijns geheim ontdekt, ziet de wereld er opeens heel anders uit.


In deze literaire jeugdroman vertelt Tim Gladdines met humor over de zoektocht naar eigen identiteit, over seksuele geaardheid en welke impact dat kan hebben als je tiener bent.

Bestel Koning Valentijn hier

Koning Valentijn
Tim Gladdines
Uitgeverij Marmer, 2020

Recensies

Recensie Rubén Rodriguez da Silva,  boek van de maand december 2020 bij Libris
Elke maand is het weer spannend of ik voor de tips weer een pareltje ga tegenkomen. Tot mijn aangename verrassing heb ik voor december zelfs één van de allermooiste boeken van dit jaar getroffen. Wat mij betreft zou dit op elke middelbare school gekozen mogen worden om klassikaal te lezen. Een ijzersterk verhaal van begin tot einde.

Benjamin gaat na de zomer naar 2 HAVO. Hij heeft geen vrienden en pakt alles zeer onhandig aan. Zijn broer Valentijn heeft alles wat hij niet heeft. Valentijn is knap, populair, sociaal zeer vaardig en hij blinkt uit in alles wat hij doet. Benjamin wil niets liever dan zijn broer nadoen, tot grote ergernis van Valentijn. In het nieuwe schooljaar wordt de musical Jesus Christ Superstar opgevoerd. Uiteraard krijgt Valentijn de rol van Jezus, maar tot ieders verbazing gaat Benjamin de rol van Judas spelen. Zo staan de broers niet alleen in het echte leven tegenover elkaar, maar ook als de rivalen in het stuk. Hoewel Valentijn voortdurend door iedereen bejubeld wordt, is het uiteindelijk Benjamin die onverwachte talenten toont. Valentijn blijkt minder perfect te zijn dan het lijkt, en dat is voor Benjamin de kans om zijn eigen weg te gaan, waardoor de beide broers elkaar eindelijk weten te vinden.

‘Koning Valentijn’ is een verhaal over de belevingswereld van tieners. Tim Gladdines weet op mooie wijze allerlei puberproblemen ter sprake te brengen.
De keuze om het het verhaal te vertellen vanuit de underdog Benjamin, die zo faalt in alles, maakt het juist erg boeiend. Je kunt niet anders dan sympathie krijgen voor beide broers, die allebei worstelen met hun eigen problemen. Dit is tienerdrama van topniveau. Voor lezers vanaf 12 jaar". Door Rubén Rodriguez da Silva.

Recensie NBD Biblion, oktober 2020
Benjamin (ik-persoon) is met zijn moeder, zijn broer Valentijn en zijn zus Nicolien op vakantie. Valentijn is altijd erg populair en Benjamin - die sociaal niet altijd even handig is - wil net als zijn drie jaar oudere broer zijn. Benjamin zit in de tweede klas, waar hij wordt gepest. Op school zal met Pasen de musical Jesus Christ Superstar opgevoerd worden. Valentijn doet auditie en krijgt de rol van Jezus. Bij een tweede auditieronde doet Benjamin ook mee en krijgt de rol van Judas. Maar dan loopt alles anders en moet Benjamin de plaats van zijn grote broer overnemen. Een werkelijk schitterende jeugdroman, waarin op een literaire, sprankelende wijze met mooie dialogen en humor de bijzondere relatie tussen twee broers wordt beschreven. Daarbij worden liedteksten en het verhaal van de musical Jesus Christ Superstar organisch in het verhaal verweven. De relatie tussen Jezus en Judas wordt geprojecteerd op die van Valentijn en Benjamin. En tegelijkertijd is het verhaal een zoektocht naar de eigen identiteit van de twee broers, over hun seksuele geaardheid en de impact die dat heeft op hun leven. Vanaf ca. 12 jaar.

Recensie Katrien Temmerman, 11 oktober 2020, Voltreffer Valentijn: het nieuwe boek van Tim Gladdines!
In 1996 schreef Tim Gladdines zijn eerste boek “Teddiewolk” over een denkbeeldig vriendje. In 24 jaar tijd schreef hij een behoorlijk oeuvre bij elkaar, en is hij ook vertaler van onder andere de Cherubreeks, voor kinderen vanaf een jaar of tien. 

Boekenpauw?
Zijn boek “Vissenkind”, verschenen in 2019, maakt kans op een Boekenpauw, de Vlaamse prijs voor het mooiste geïllustreerde boek. De eer voor de mooiste illustraties, en een geldprijs, kan gaan naar Astrid Verplancke. We komen het te weten op 2 november, tijdens de Boekenmarathon in Antwerp Expo, ter vervanging van De Boekenbeurs. Voorafgaand aan “Koning Valentijn” schreef Gladdines ook nog “Hoe het kwam dat ik Emma een blauw oog sloeg”, over twee mensen die allebei “anders” zijn, elk op hun eigen manier.

Die zomer op de camping...
“Koning Valentijn” begint op een camping, waar het gezin, bestaande uit mama – papa is uit beeld verdwenen, en woont in Londen met Barbara, afgekort tot Barbie – zus Nicolien, genoemd naar haar grootvader, en de broers Valentijn en Benjamin, in een zomervakantie. De dertienjarige Benjamin staat vanop een afstandje te kijken naar een jongen die hij “Breteljongen” heeft gedoopt, en die in zijn eentje staat te tennissen tegen de muur. Hij durft de jongen niet zo goed te vragen of hij mag meedoen. Zelfs de naam van Breteljongen komt hij niet te weten. Dan verschijnt de vijftienjarige Valentijn: Breteljongen heet Riemer, en algauw zijn Valentijn en hij onafscheidelijk.

Moeilijke broer-broer relatie
Meteen de eerste bladzijden is het duidelijk: Benjamin is alles wat Valentijn niet is, en Valentijn is alles wat Benjamin niet is: populair, en gemakkelijk in de omgang, om maar meteen met de deur in huis te vallen. Benjamin wil daar iets aan doen, en zal gaan doen wat Valentijn doet, en zijn waar Valentijn is. 
Dat dit niet naar de zin is van Valentijn, wordt snel voelbaar. Hij vindt het maar niks, dat zijn broer hem in alles kopieert (Watermeloen eten omdat je broer dat doet, opduiken op het strand terwijl hij daar met zijn nieuwe vrienden is). Als klap op de vuurpijl is er het theefeestje in de kelder bij Riemer en Anne, waar het nog veel duidelijker wordt dat Benjamin er niet echt bij hoort, en er ook nooit echt zal bij horen. Ook al heeft hij Thirza, de zus van Anne, leren kennen. Nu kan hij ook met een vriendinnetje naar het strand.

Is een hond wel zo'n goed idee?
De rivaliteit tussen Valentijn en Benjamin houdt op zeer subtiele manier stand als ze terug zijn van vakantie, en thuiskomen. Er zijn nooit slaande ruzies, maar door hoe ze met elkaar omgaan, blijft de spanning tussen hen in hangen. Ze delen hun slaapkamer, maar over de zolder loopt een onzichtbare lijn. Valentijn zet daar op een bepaald moment zelfs een boekenkast, zodat de scheiding er nu echt is. 
Tel daarbij op dat Valentijn van zijn oma en opa een hond uit het asiel cadeau krijgt. Door dit dier te introduceren, komt de onhandigheid van Benjamin nog meer uit de verf: hij en de hond kunnen nog net samen door de deur, zij het heel voorzichtig. Om niet te zeggen dat Benjamin en Koosje, zoals de hond heet, voor elkaar een bedreiging gaan vormen. Dat Benjamin soms ook de hond moet uitlaten omdat Valentijn weg is, maakt dat het gevaar dat de twee voor elkaar vormen, voelbaar is. 

Extracten van ouder werk van Bart Moeyaert
Hier en daar deed “Koning Valentijn” me heel erg denken aan wat Bart Moeyaert jaren geleden deed in zijn boeken die in de jaren ’80 en ’90 verschenen: personages creëren die soms tegen wil en dank met elkaar moeten optrekken, omdat ze in hetzelfde dorp wonen, of omdat iemand iemand anders wil introduceren. Ik denk hierbij spontaan aan “Suzanne Dantine”, waarin een hondenkennel een niet onbelangrijke rol speelt, en waarin de moeder van hoofdpersonage Suzanne heel eenzaam is. (Dit boek verscheen later onder de titel “Wespennest” en is onder die titel nog steeds verkrijgbaar). Of aan “Kus me”, waarin vier jongeren het “Geheimenspel” spelen, maar dat helemaal uit de hand loopt. Hier en daar zit dezelfde broeierige sfeer ook in “Koning Valentijn”.

Geen tijd voor verbetering
De relatie tussen Valentijn en Benjamin krijgt geen tijd om te verbeteren, zeker niet als de school de musical “Jesus Christ Superstar” gaat opvoeren. Beide broers worden geselecteerd, en Valentijn vindt dit vreselijk: nu doet zijn broer hem wéér na! Als klap op de vuurpijl krijgt Valentijn de rol van Jezus, en wordt Benjamin geselecteerd om Judas te zijn: de man die Jezus verraadt voor 30 zilverlingen. Qua symboliek kon Gladdines geen beter iets bedenken, want mij betreft.
De lezer merkt aan alles dat Benjamin het moe wordt om steeds te moeten opboksen tegen zijn populaire broer. Dat Valentijn ook worstelt met het leven, is nieuw voor Benjamin. Dat hij daarvoor ongevraagd zijn dagboeken leest, is geen kunstgreep, maar een wanhoopsdaad van Benjamin om zijn broer te proberen begrijpen, ook al gilt de lezer dan misschien: “blijf van die spullen af!”

Dit boek is àf!
“Koning Valentijn” is een boek dat tot in de puntjes verzorgd is: Zus Nicolien mag dan al bijna een personage zijn dat slechts zijdelings aan bod komt, ze is soms heel giftig naar haar broers toe, en haar sarcasme is niet bevorderlijk voor de sfeer in huis. Hun moeder probeert te schipperen tussen haar drie kinderen, en slaagt hier door hoe Nicolien naar haar broers kijkt, redelijk in. Nicolien is soms ook een bliksemafleider voor haar broers.

“Koning Valentijn” is een schitterend boek, met een verrassend einde…
Iedereen die houdt van goed vertelde, verzorgde en goedgeschreven (jeugd)boeken: dit boekencadeau is voor jou.

Recensie Toin Duijx, 25 september 2020, Friesch Dagblad, Wat een schitterend boek!
Benjamin (de ik-figuur) is met zijn moeder, zijn broer Valentijn en zijn zus Nicolien, voor het eerst op vakantie nadat hun vader ze verlaten heeft voor een andere vriendin, Barbara met de wel erg toepasselijke aanpassing van de naam in Barbie, ‘een pratende barbiepop’. Benjamin is de jongste, zoals zijn naam al zegt, van het trio, Nicolien de oudste. Valentijn ontmoet op de camping een jongen, Riemer, door Benjamin ‘Breteljongen’ genoemd. Valentijn is bevriend met de zestienjarige Anne, wiens vader huisarts in het Zeeuwse dorp is en die in een kelder onder het huis een soort honk heeft ‘met een flipperkast en tafelvoetbalspel’ en graag muziek draait. Er ontstaat een vriendschap tussen Valentijn en Riemer: ‘De herenigde tweeling verdween tussen de tenten en caravans en toen ik ze in de verte zag opduiken, leek het alsof ze hand in hand liepen. Maar dat was misschien mijn fantasie.’ Deze zin staat al op pagina tien, dus heel erg aan het begin van het verhaal, maar het is de eerste verwijzing dat er misschien meer tussen de twee jongens is. In de kelder speelt Anne voor DJ.  ‘Riemer en Valentijn hingen op de bank te kletsen en te lachen, hun stemmen duikelden over elkaar heen.’

Valentijn is altijd erg populair en Benjamin die sociaal niet altijd even handig is, wil net als zijn drie jaar oudere broer zijn. ‘Eerlijk gezegd deed ik al jaren mijn best om op Valentijn te lijken. En eerlijk gezegd lukte dat al jaren niet. Ons uiterlijk verschilde sowieso als een wortel en een ananas.’ En wat later in het verhaal: ’Valentijn had genetische aanleg voor vrienden maken. Ik voor het tegengestelde.’ Benjamin zit in de tweede klas, waar hij vanwege zijn achternaam Kachanova wordt gepest, maar waarschijnlijk ook op andere gronden soms als homo wordt uitgescholden (‘Ik stopte hem in mijn homokistje, waarin ik alle homo-opmerkingen bewaarde die ik al sinds de basisschool naar mijn hoofd geslingerd kreeg’; de auteur gaat hier verder niet op in) en hij een buitenstaander is (‘Ik probeerde zo onopvallend mogelijk geen vrienden te hebben.’), Door het in het geheim lezen van het dagboek van Valentijn komt hij achter het geheim waar zijn broer mee leeft. In dat dagboek staan veel gedichten die verwijzen naar eenzaamheid (‘Zo alleen, niet eens jezelf.’; ‘Dit leven dood. Vol toekomst ook: zomers, winters, jaren voor de boeg – maar dood.’; ‘Ik kan dit leven niet. Ik vroeg het iedereen en iedereen zei; klopt, jij kan dit leven niet.’)

Op school zal met Pasen de musical Jesus Christ Superstar opgevoerd worden. Valentijn doet auditie en krijgt de rol van Jezus. Bij een tweede auditieronde doet Benjamin ook mee, en hij krijgt de rol van Judas (‘Zou jij er een probleem mee hebben om op toneel je broer te verraden?’ vraagt de docent die de musical begeleidt). De rollen geven exact aan hoe de verhouding tussen de twee broers is. Ook is zijn klasgenoot Bas door de auditieronde. Beide broers zijn succesvol tijdens de repetities, maar als de hond komt te overlijden omdat hij chocolade heeft gegeten (de schuld van Benjamin die een groot paasei heeft opengemaakt en dat heeft laten liggen in de huiskamer) is Valentijn zo verdrietig dat hij alleen maar kan schreeuwen. Hij raakt hierdoor zijn stem kwijt en Benjamin moet zijn rol in de musical overnemen, terwijl Bas de rol van Judas overneemt.

Een werkelijk schitterende jeugdroman, waarin op een literaire, sprankelende wijze met mooie dialogen de bijzondere relatie tussen twee broers wordt beschreven. En daarbij worden liedteksten en het verhaal van de musical Jesus Christ Superstar organisch in het verhaal verweven. De relatie tussen Jezus en Judas wordt geprojecteerd op die van Valentijn en Benjamin (en dus ook op Bas die, zoals de valentijnskaart ondertekend met B. al liet zien, verliefd is op Benjamin). Vaker worden verwijzingen naar katholieke verhalen gebruikt (zoals die Heilige drie-eenheid). En de herrijzenis van Valentijn op tweede Paasdag.

De spanning wordt door Tim Gladdines  goed opgebouwd, met allerlei verwijzingen naar de geaardheid van de twee broers, zonder dat die expliciet benoemd wordt. Erg mooi is hoe de twee broers aan het slot tot elkaar komen, terwijl ze in bijna het hele verhaal tegenover elkaar stonden (en dan vooral vanuit Valentijn, Benjamin bewondert zijn broer vooral). Ook het schuldgevoel van Benjamin (door hem is de hond overleden en kon Valentijn niet meedoen aan de musical) is erg mooi uitgewerkt. 

Recensie van Edward van de Vendel, 15 september 2020, Een verrassing: de nieuwe jeugdroman van Tim Gladdines.
Die is spannend en ontroerend, en ook origineel. Koning Valentijn gaat over Benjamin van dertien, die altijd en eeuwig in de schaduw staat van zijn flamboyante oudere broer Valentijn - een broer die hij tegelijkertijd hogelijk bewondert. Hoe is het om altijd te willen wat je broer wil, en daarom door hem als een vervelend en lastig verschijnsel gezien te worden? En hoe is het als je opeens geheimen van die broer te weten komt die alles in een ander licht zetten? En hoe is het als de omstandigheden er voor zorgen dat jij ineens gezien wordt - en niet je broer?

Koning Valentijn laat heel geloofwaardig zien hoe het er aan toegaat in een gezin met drie pubers (er is ook nog een oudere zus) die alle drie in hun eigen storm verkeren. Vanaf de eerste bladzijde spatten de personages van de pagina. Het plot is werkelijk spannend, alles wervelt naar een dramatisch hoogtepunt toe (of eigenlijk verschillende dramatische hoogtepunten), en ook het muzikale decor helpt mee. Zo versterkt tegen het einde van het boek het beluisteren van de song Gethsemane uit de musical Jesus Christ Superstar zéér de leeservaring. Ik las het boek werkelijk in één lange haal uit, en dat gun je veel lezers: dus haal dat boek in huis.